วันเด็กของญี่ปุ่น
: Kodomo No Hi ( こどもの日) - Children's Day (Japan)
วันเด็กของญี่ปุ่นนั้น ถือว่าเป็นวันหยุดราชการวันหนึ่ง ในช่วงวันหยุดยาว Golden Week
ดังนั้นวันเด็กของญี่ปุ่น
จึงเป็นช่วงเวลาที่ครอบครัว จะได้มีความสุขและได้อยู่ด้วยกันอย่างเต็มที่
ในประเทศญี่ปุ่นนั้น จะแบ่งวันเด็กออกเป็น 2 วัน คือ วันเด็กผู้หญิง และ วันเด็กผู้ชาย
วันเด็กผู้หญิงนั้นคือ วันที่ 3 มีนาคม ของทุกปี ในวันเด็กผู้หญิงนี้จะมีการประดับประดาตุ๊กตาญี่ปุ่นไว้ที่บ้าน
หรือสถานที่ต่างๆ วันเด็กผู้หญิงนี้ก็เลยจะถูกเรียกว่าเป็นวันเทศกาลตุ๊กตาญี่ปุ่น 雛祭り(Hina-matsuri) ด้วย
*** วันเด็กผู้หญิง ไม่ใช่วันหยุดราชการ
ในวันที่ 5 พฤษภาคม ของทุกปี คือวันเด็กผู้ชาย หรือ Kodomonohi ( こどもの日)
วันเด็กผู้ชาย เป็นวันฉลองสุขภาพ และความสุขของเด็ก
ในวันเด็กผู้ชายนี้ ครอบครัวที่มีเด็กผู้ชายจะมีการจัดเทศกาลการตกแต่งด้วยสายรุ้ง
และเสาธงปลาคาร์ฟ จะมีการตั้งเสา Koinobori (สายรุ้งปลาคาร์พ) ไว้นอกบ้าน
ภายในบ้าน จะจัดตกแต่งด้วยตุ๊กตาซามูไร ชุดเกราะต่างๆ
และตุ๊กตาที่ใส่ชุดนักรบ หรือ โกะงัสสึ นิงเงียว แปลได้ว่า "ตุ๊กตาเดือนพฤษภาคม"
สำหรับวันเด็กผู้ชายคือวันที่ 5 พฤษภาคม จะถือเป็นวันเด็กแห่งชาติ และเป็นวันหยุดราชการด้วย
เพื่อแสดงว่าผู้ใหญ่นั้น เห็นความสำคัญของเด็กๆ เสียงเล็กๆ ที่จะมีคุณภาพมากๆ ในอนาคต
ในวันเด็กนี้ เด็กๆทั้งหลายก็จะได้สนุกสนาน และ มีความสุขกันอย่างถ้วนหน้า
(แต่เดิมวันเด็กญี่ปุ่นจะยึดวันที่ห้า เดือนห้าตามปฏิทินจันทรคติ
และเรียกว่าวัน 端午の節句 (Tango no Sekku)
เมื่อญี่ปุ่นเปลี่ยนมาใช้ปฏิทินสมัยใหม่ ก็เลยมีการระบุอย่างชัดเจนไปเลยว่าเป็นวันที่ 5 พฤษภาคม
ตามธรรมเนียมแล้ว ก่อนจะถึงวันเด็ก แต่ละบ้านก็จะนำธงรูปปลาคาร์ฟ (Koi no bori)
ซึ่งทำจากผ้ามาประดับบ้านไว้
เพราะมีความเชื่อว่าปลาคาร์ฟจำนวนมาก ต้องใช้ความพยายามอย่างหนัก
ว่ายทวนกระแสน้ำขึ้นไปยังต้นน้ำเพื่อวางไข่
แต่มีปลาจำนวนน้อยนิดที่จะอดทน และ แข็งแรงพอที่จะว่ายไปสู่จุดหมายปลายทางได้
ธงปลาคาร์ฟสีสันสดใสเหล่านี้ ยังมีความหมายเชื่อว่าจะทำให้มีอายุยืนยาว
และช่วยขับไล่วิญญาณร้าย
( ปลาคาร์พเป็นสัญลักษณ์ของความแข็งแรง และความสำเร็จ
โดยธงปลาคาร์ฟ จะมีปลาคาร์ฟอย่างน้อยสามตัวด้วยกัน คือ พ่อ แม่ ลูก
- ตามตำนานจีน, ปลาคาร์พจะว่ายทวนน้ำ และว่ายทวนน้ำตก และจะกลายเป็นมังกร)
ธงปลาคาร์ฟแต่ละตัวหมายถึงจำนวนเด็กในบ้าน
แต่บางบ้านก็ประดับตามจำนวนคนในบ้านทั้งหมด คือ
ปลาคาร์ฟตัวพ่อจะใหญ่และประดับไว้บนสุด
ตัวที่เล็กลงมาหน่อยและประดับต่ำลงมา ก็คือตัวแม่
ไล่ลงมาเรื่อยๆ จะเป็นปลาคาร์ฟตัวเล็กและประดับไว้ล่างสุด
หมายถึงลูกคนเล็กที่สุดในบ้านนั้น
และในบางเมืองก็ให้ความสำคัญกับงานวันเด็กมาก
ถึงขนาดประดับธงปลาคาร์ฟไว้รวมๆกัน เป็นสิบเป็นร้อยตัวก็มี
นอกจากธงปลาคาร์ฟแล้ว ก็มักจะมีการประดับ ตุ๊กตานักรบญี่ปุ่น (Gogatsu ningyo) ไว้ในบ้าน
โดยมักจะประดับตุ๊กตานักรบซามูไรผู้มีชื่อเสียงในอดีต
หรือไม่ก็ประดับไว้แต่เพียงหมวกซามูไร (Kabuto) และชุดเกราะ
หรือ ตุ๊กตาคินทาโร่ ตามนิทานที่เป็นเด็กแข็งแรงและกล้าหาญ
การประดับบ้านด้วยตุ๊กตานักรบซามูไร หรือชุดเกราะแบบนี้ ก็จะทำให้เด็กๆ ระลึกถึงบรรพบุรุษ
และเหล่านักรบผู้กล้าหาญในอดีต มีความรักชาติ
และยังช่วยกระตุ้นจิตวิญญาณนักรบให้แก่พวกเขาอีกด้วย
ที่ญี่ปุ่นก็มักจะมีอาหารพิเศษในวันสำคัญๆ ที่ควรกินเพื่อเป็นสิริมงคลกับชีวิต
ในวัน Kodomo-no-hi นิยมกิน Kashiwa-mochi โมจิไส้ถั่วแดงที่ห่อด้วยใบโอ๊ค
แล้วก็ Chimaki ขนมที่ทำจากข้าวห่อด้วยใบไอริสหรือใบไผ่
ซึ่งโอ๊คและไผ่ หมายถึง ความแข็งแรง และการประสบความสำเร็จในชีวิต
นอกจากนี้วันเด็กญี่ปุ่น มักจะถูกเรียกว่า วันเทศกาลดอกไอริส (Sobu no Sekku) ด้วย
เพราะดอกไอริส จะบานในช่วงเดือนห้า ใบของต้นไอริสมีลักษณะแหลมคมคล้ายดาบ
เชื่อกันว่าถ้าเราเอาใบไอริส ใส่ลงไปในอ่างอาบน้ำของเด็กผู้ชาย
จะทำให้โตขึ้นเป็นเด็กที่แข็งแกร่งและกล้าหาญ
- ส่วนวันเด็กผู้หญิง หรือ Hinamatsuri (เทศกาลของหญิงสาวหรือเทศกาลตุ๊กตา)
คือวันที่ 3 มีนาคม ของทุกปี ในวันนี้จะมีการประดับประดาตุ๊กตาญี่ปุ่นไว้ในบ้าน หรือ ตามสถานที่ต่างๆ
วันเด็กผู้หญิง จึงถูกเรียกว่าเป็น วันเทศกาลตุ๊กตาญี่ปุ่น 雛祭り(Hina-matsuri)
วันเด็กผู้หญิง จะมีการนำตุ๊กตาฮินะมาจัดแต่งภายในห้อง
โดยประดับชุดตุ๊กตาฮินะ雛人形 Hina ningyoo (人形 Ningyoo มีความหมายว่า ตุ๊กตา)
ไว้บนชั้นและตกแต่งอย่างสวยงาม และจะมีการอธิษฐานเพื่อชีวิตที่ยืนยาว
และมีสุขภาพดีสำหรับลูกสาว
อาหารพิเศษ ในวันเด็กของเด็กผู้หญิงคือ Hishi-mochi เป็นขนมโมจิรูปสี่เหลี่ยมขนมเปียกปูน
เทศกาลฮินะ (เทศกาลของหญิงสาวหรือเทศกาลตุ๊กตา) หรือฮินะ มัตสุริ (Hinamatsur)
เทศกาลนี้จะมีการจัดขึ้นในวันเด็กผู้หญิง คือวันที่ 3 มีนาคม เป็นประจำทุกปี
เป็นเทศกาลที่มีชื่อเสียงมาตั้งแต่ สมัยเอโดะ(1603-1867)
เป็นเทศกาลเฉลิมฉลองของเด็กผู้หญิง
จะมีการตกแต่งตุ๊กตาญี่ปุ่น บนชั้นวางที่ตั้งอยู่ภายในบ้านอย่างสวยงาม
ตามความเชื่อที่ว่า จะทำให้ลูกสาวมีสุขภาพแข็งแรงและมีความสุข
บางครั้งจะเรียกเทศกาลนี้ว่า เทศกาลเด็กผู้หญิง (Girl's Festival)
ชาวญี่ปุ่นรับเทศกาลนี้มาจากธรรมเนียมจีน ตามความเชื่อที่ว่า
จะสามารถขจัดเคราะห์ร้าย ให้ไปกับตุ๊กตาได้โดยปล่อยตุ๊กตาลอยไปกับแม่น้ำ
ส่วนในประเทศญี่ปุ่น จะถือว่าเป็นเทศกาลของการอธิษฐานให้ลูกสาวมีความสุข ประสบความสำเร็จ
สุขภาพร่างกายแข็งแรง สวยงาม และขจัดปัดเป่าพลังชั่วร้ายให้ออกไปจากชีวิต
เด็กผู้หญิงที่เข้าสู่เทศกาลฮินะเป็นครั้งแรก จะถูกเรียกว่า "ฮัตสุ เซกุ" (hatzu-zekku)
โดยจะเริ่มนำตุ๊กตา มาทำความสะอาดกัน ตั้งแต่กลางเดือนกุมภาพันธ์
เมื่อถึงวันที่ 3 มีนาคม ก็จะนำตุ๊กตาฮินะหรือ ฮินะนิงโย (hinaningyo) ซึ่งเป็นตุ๊กตาที่ทำด้วยมือแบบดั้งเดิม
ออกมาตั้งโชว์ ไว้บนชั้นที่โดยปกติ จะมีทั้งหมดด้วยกัน 7 ชั้น
รอบๆ ชั้นจะประดับไปด้วยเครื่องบูชา เช่น ข้าว เค้ก ดอกพีช คิราชิซูชิ (chirashi sushi)
รวมไปถึงสาเกขาว และ Hishi-mochi (ขนมโมจิรูปสี่เหลี่ยมขนมเปียกปูน)
ตุ๊กตาส่วนใหญ่ ที่จะต้องนำมาวางในชั้น คือ
ตุ๊กตา เจ้าชายโอไดริ-ซามะ (Odairi-sama) และเจ้าหญิงโอฮินะ-ซามะ (Ohina-sama)
ซึ่งจะถูกวางไว้บนสุดของชั้นวาง จะรายล้อมไปด้วยตุ๊กตาข้าราชบริพาร และเครื่องตกแต่งชิ้นเล็กๆ
โดยที่ฉากหลังของชั้น จะประดับด้วยฉากที่เป็นสีทอง ให้เหมือนกับเป็นคฤหาสน์จำลอง
(จำนวนชั้นจะมากหรือน้อยนั้น ก็นับได้ว่าเป็นการแสดงถึงฐานะของแต่ละครอบครัว
โดยระดับจะสูงสุดของชั้นวางจะอยู่ที่ประมาณ 7 ชั้น การตกแต่ง จำนวนของตุ๊กตา
และการจัดเครื่องแต่งกายให้กับตุ๊กตา ก็เป็นการแสดงออกถึงฐานะเช่นกัน
โดยทั่วๆไปในหนึ่งชุด จะมีตุ๊กตาประมาณ 15 ตัว เป็นตุ๊กตาชาววังที่เริ่มตั้งแต่
องค์จักรพรรดิ จักรพรรดินี เจ้าชาย เจ้าหญิง ข้าราชบริพาร ฯลฯ จัดวางลดหลั่นกันลงมาตามลำดับ)
ในยุคแรกๆ การจัดวางตุ๊กตานี้ เป็นประเพณีของเศรษฐี คนรวยผู้มีอันจะกิน
ในสมัยโบราณนั้นจะมีการจัดทำตุ๊กตาฮินะขึ้นจากวัสดุพวกไม้กระดาษที่ทำ ขึ้นมาอย่างง่ายๆ
โดยหลักๆก็จะเป็น ตุ๊กตาเจ้าชาย และ เจ้าหญิง และ ข้าราชบริพาร
แล้วนำไปใส่กระด้งเล็กๆ นำไปลอยในแม่น้ำหรือทะเลเพื่อเป็นการสะเดาะเคราะห์
ภาวนาอธิฐาน ให้ลูกสาวเติบโตขึ้นโดยมีสุขภาพแข็งแรง
หลังจากนั้น ประเพณีการจัดวางตุ๊กตานี้ก็ได้รับความนิยมเรื่อยมาจนถึงปัจจุบัน
และกลายเป็นประเพณีของผู้คนทุกฐานะ และมีการเริ่มตกแต่ง ประดับประดา จัดทำเครื่องแต่งกายให้สวยงามมากขึ้น
ใช้วัสดุที่ดีขึ้น เช่น การตัดชุดเครื่องแต่งกายให้ตุ๊กตา เป็นชุดกิโมโนแบบโบราณเต็มยศด้วยผ้าไหม
ซึ่งในบางบ้าน จะเป็นตุ๊กตาประจำตระกูลที่ตกทอดต่อกันมาหลายร้อยปี
ในวันเทศกาลนี้ แต่ละครอบครัวที่มีลูกสาวจะเลี้ยงฉลองพิธีนี้อย่างตั้งอกตั้งใจ
มีการถวายเครื่องบูชาต่างๆ ทั้งขนมหวานที่ชื่อว่า " อาราเร่ "
และขนมที่ทำมาจากข้าวเหนียว " คาชิวะ โมจิ " หรืออาจจะเป็นเค้กที่ทำจากข้าว
พร้อมเครื่องดื่มพวกเหล้าขาวอย่าง " ชิโรสาเก " และบูชาด้วยดอกไม้อย่างดอกท้อ
มีการดื่มฉลองแสดงความยินดี และ อวยพรให้เติบโตอย่างมีความสุข
ซึ่งนับเป็นเทศกาลหนึ่งที่ สร้างรอยยิ้ม สร้างความสุข
และ สร้างความสัมพันธ์อันดีให้กับคนในครอบครัว
- มีความเชื่อกันว่าถ้าบ้านไหนจัดบูชาตุ๊กตาในวันที่ 3 มีนาคมแล้วนั้น
หากพ้นวันนี้ไปแล้วต้องรีบเก็บตุ๊กตาทันที เพราะหากประดับทิ้งไว้นานๆ จะทำให้ลูกสาวขึ้นคานได้
แต่ก็มีอีกความเชื่อหนึ่งที่กล่าวว่า จะตั้งตุ๊กตาฮินะประดับไว้จนถึงวันเด็กผู้ชายในวันที่ 5 พฤษภาคม
เพื่อเป็นการฉลองต่อเนื่องกันไปเลย จากนั้นจึงค่อยเก็บให้เรียบร้อยเพื่อนำออกมาประดับในปีต่อๆไป
- เทศกาลฮินะ มัตสุริ (Hina Matsuri) มีชื่อเรียกด้วยกันหลายชื่อ เช่น
โมโมโนะเซกุ (Momo-no-Sekku)
เทศกาลตุ๊กตา (Doll's Festival)
เทศกาลเด็กผู้หญิง (Girl's Festival)
- ฮินะ มัตสุริ (Hina Matsuri) มาจากคำว่า
ฮินะ (Hina) เป็นคำโบราณที่ หมายถึง ตุ๊กตา
คำว่า มัตสุริ (Matsuri) หมายถึง เทศกาล
-ในปัจจุบันวันที่ 5 พฤษภาคม ของทุกปี ได้ถือเป็นวันเด็กแห่งชาติของญี่ปุ่นแล้ว (Children's Day)
(เป็นวันเด็กแห่งชาติ ที่รวมทั้งหมด ทั้งเด็กผู้ชาย และ เด็กผู้หญิง)
ในวันนี้จะมีอาหารพิเศษในวันเด็ก ที่จะกินเพื่อเป็นสิริมงคลกับชีวิต คือ
Kashiwa-mochi โมจิไส้ถั่วแดงที่ห่อใบโอ๊ค และ Chimaki ขนมที่ทำจากข้าวห่อด้วยใบไอริสหรือใบไผ่
ซึ่งโอ๊คและไผ่หมายถึงความแข็งแรงและการประสบความสำเร็จในชีวิต
ส่งเสริมสุขภาพที่ดีและขับไล่วิญญาณชั่วร้าย
こどもの日 (Kodomo-no-hi) หรือ วันเด็กของประเทศญี่ปุ่น
เป็นวันหยุดราชการ ในช่วงหยุดยาวของชาวญี่ปุ่น (Golden Week) ในวันสุดท้าย
และในวันนี้เด็กๆ ก็จะได้สนุกสนาน และ มีความสุขกับครอบครัวอย่างเต็มที่
และหวังว่าทุกคน จะทำให้เป็นวันที่ดี ที่น่าจดจำและ เป็นวันที่มีความสุขของเด็กๆ
About the Author:
Pramote Patana :Creator of the work.
Pramote Patana :Blog Administrator.
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น